Trong “Mộng khê bút đàm” có ghi lại một câu chuyện xưa: Khi Yến Thù vẫn còn là thiếu niên, Trương Tri Bạch đã đề cử ông với triều đình. Hoàng thượng triệu ông tới cung điện, đúng lúc gặp kỳ thi đình để chọn tiến sỹ, liền lệnh cho Yến Thù dự thi luôn. Yến Thù vừa thấy đề thi liền nói: “Thần mười ngày trước đã dùng đề này để làm bài rồi, bản thảo của bài phú ấy thậm chí vẫn còn, khẩn cầu được xin đề khác”. Hoàng thượng rất thích sự thẳng thắn của anh.
http://tin180.com/wp-content/blogs.dir/6/files/2010/11/Van-hoa-truyen-thong-Su-chan-thanh-cua-Yen-Thu_Tin180.com_0011.jpg
Ảnh minh họa. (Nguồn: PureInsight)
Đến khi Yến Thù nhậm chức, đúng lúc Thiên hạ thái bình, triều đình cho phép quan lại chọn lựa nơi nào tốt mà làm yến tiệc vui chơi. Lúc ấy các quan sỹ đại phu tại quán các nhậm chức đều tụ tập đi du lịch khắp nơi, đến nỗi chợ phiên lẫn các cao lầu tửu quán, thường thường đều có những chỗ đặc biệt dành riêng cho các vị quan sỹ đại phu du lịch nghỉ ngơi. Yến Thù lúc đó rất nghèo, không thể ra ngoài du ngoạn được, nên ở lại nhà cùng các vị huynh đệ nghiên cứu học vấn. Một ngày triều đình tuyển quan lại cho Đông cung (nơi ở của Thái tử), đột nhiên trong cung truyền ra lệnh của Hoàng thượng bổ nhiệm Yến Thù làm quan đại thần mà không rõ nguyên do. Ngày thứ 2 các vị chấp chính đại thần yết kiến chờ xét duyệt, Hoàng thượng mới giải thích cho bọn họ: “Gần đây nghe nói các quan viên đều đi vui chơi, cả ngày lẫn đêm, chỉ có Yến Thù đóng cửa cùng với huynh đệ đọc sách. Yến Thù cẩn thận đôn hậu như thế, có thể đảm nhiệm được chức quan ở Đông cung”.
Yến Thù được bổ nhiệm rồi, được vào cung diện kiến, Hoàng thượng trực diện nói rõ nguyên nhân vì sao bổ nhiệm quan chức cho ông. Yến Thù nói chuyện ngay thẳng, trả lời rằng: “Thần không phải không thích đi du ngoạn, chỉ vì quá nghèo không có tiền đi. Thần nếu có tiền cũng sẽ đi vui chơi, chỉ vì không có tiền, nên không có cách nào khác đó thôi”. Hoàng thượng càng thêm coi trọng sự thành thật của ông, cho rằng ông hiểu được đạo lý quan trọng trong việc phụng sự cho vua, ngày càng ân sủng ông hơn. Trong thời vua Nhân Tông, Yến Thù rốt cuộc luôn được trọng dụng.
Bởi vì thành thật mà được Hoàng thượng trọng dụng, thăng quan tiến chức, giàu sang phú quý. Kỳ thực người Trung Quốc không thiếu truyền thống “Thành tín”, trong văn hóa truyền thống Trung Hoa, những người thành thật và giữ chữ tín được mọi người tôn sùng, trân quý.
Khổng Tử viết: “Tự cổ giai hữu tử, dân vô tín tắc bất lập”. (Tạm dịch: Xưa nay vẫn có người chết, nhưng nếu dân chúng mất đi chữ Tín thì không tồn tại được)
Trong sách “Đại học” có nói: “Thành ý, chính tâm, tu thân, tề gia, trị quốc, bình thiên hạ”.
Trong sách “Trung dung” có câu nói về nguyên tắc: “Thành, ngũ thường chi bổn, bách hành chi nguyên dã”. (Tạm dịch: Thành tín là gốc rễ của ngũ thường, cũng là nguyên lý của trăm việc).
Thành tín cách chúng ta cũng không xa xôi gì, trong lịch sử các doanh nhân vang danh thiên hạ, cũng là dựa vào uy lực của “Thành tín”.
Không có tín ngưỡng, không có “Thành tín” ấy, người ta mất đi sự ràng buộc của nội tâm, lạc lối mà chạy theo tiền của, quyền lực, tôn sùng bạo lực và lừa dối.
Từ cổ chí kim, những kẻ bách hại chính tín chưa ai đạt được mục đích. Hoàng đế La Mã xưa vì để tăng cường thống trị, hạ lệnh phá hủy giáo hội, những môn đồ Cơ đốc giáo không buông bỏ tín ngưỡng bị thiêu sống, bị treo cổ, bị ném vào trường đấu cho ác thú cắn chết. Về sau Đế quốc La Mã liên tiếp xảy ra 4 trận đại ôn dịch, dần đi đến diệt vong.
Chuyện kinh người tương tự như thế đã từng xảy ra, lấy lịch sử mà xem xét, chỉ mong mọi người có thể phân biệt được đúng sai.
(theo vietsoh)
(source: http://tin180.com/vanhoa/tin-tuc-binh-luan/20101111/van-hoa-truyen-thong-su-chan-thanh-cua-yen-thu.html )
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét